Zihin Karmaşası

Tarih bilimi, doğaüstü olaylara yaklaşırken onları rasyonel bir yapıya oturtmaya çalışır. Anlatılan mucizelere makul, doğaüstü olmayan, fiziksel ve sosyal yasalara uygun bir açıklama bulmayı hedefler. Burada tarih, mucizelerin varlığını inkar etmez, sadece onları tarihsel araştırma kapsamının dışında tutar.

Kutsal bir kişilik, gerçek kabul ettiğimiz anlatıların aslında üzeri mucizelerle örtülmüş bir halidir. Dokunmanın yasak ve sor...

Bu bölümde insanlık tarihi boyunca, farklı coğrafyalarda, farklı liderlerin elinde bambaşka biçimler alarak defalarca tekrarlanan evrensel bir stratejiyi, “Davut’un Sapanı”nı anlatıyoruz. İsrail'in varoluş felsefesini ve politikalarını şekillendiren o 'Davut'un Sapanı' nedir? Ve en önemlisi, bu kadim strateji, Ortadoğu'ya, hatta Dünya’ya barışı da getirebilir mi? Bu konulara değiniyoruz.

Sohbeti daha detaylı olarak Monolog'daki yaz...

Hızla değişen dijital dünyamızda, her gün milyonlarca soru soruyoruz. Google'a, Siri'ye, yeni nesil yapay zeka asistanlarına... Ama bu sorular, sadece bilgiye erişimi sağlamıyor. Sorgulara aldığımız cevaplar bizi ve toplumu aynı zamanda dönüştürüyor. Sundar Pichai'nin Lex Fridman'a verdiği cevaplar, aramaya yapay zeka dahil oldukça soruların anlamının değişeceğini anlatıyor. Yakın gelecekte sorgularımıza cevap almaktan daha çok akı...

Fizik yasaları, uzay-zamanın derinlikleri ve galaksileri bir arada tutan o gizemli kuvvet.. Kütleçekimi bizi Dünya'ya bağlıyor, ama aynı zamanda akıl almaz bir yolculuğa çıkarıyor. Öyle ki, evrenin en ekstrem noktalarına, yani karadeliklere kadar uzanıyoruz.

Belki de bildiğimiz her şeyin ötesinde, bu karadelikler sadece bir sonu değil, aynı zamanda yeni bir başlangıcı anlatıyor olabilir. Karadelikler, yaşamın kendisinin, devasa bir...

Bugün dünyada derin bir gelir adaletsizliği yaşanıyor. Dünya'nın çehresini değiştiren teknolojik ve endüstriyel devrimler, genel refah ve verimliliği artırsa da, bu sadece belirli bölgelerde yoğunlaşıyor. Özellikle kuzey ve güney yarımküreler arasındaki uçurum, refah getirdiği iddia edilen bu devrimlerle daha da derinleşiyor. Dünya zenginliğinden alacağınız pay, yeteneklerinizden ve eğitiminizden ziyade, büyük ölçüde yaşadığınız ül...

Günümüz dünyasında teknoloji ve ulusal güvenlik kavramları hiç olmadığı kadar iç içe geçmiş durumda. Eskiden coğrafi sınırlar, askeri güç veya ekonomik büyüklüklerle ölçülen bağımsızlık, bugün yepyeni bir boyut kazandı: Yapay zeka ve veri egemenliği.

Birçok ülkenin üzerinde tartıştığı, ‘Milli Yapay Zeka’ geliştirme hedefi, aslında çok daha derin ve karmaşık bir soruya işaret ediyor: Gerçekten bir ülkenin bağımsızlığını garanti edeb...

Dünya, kelimelerin yetişmekte zorlandığı bir hızla değişiyor. Akıllı telefonlar elimizden düşmüyor, hayatlarımızın büyük bir kısmı ekranlara bakarak geçiyor. Ve bu rengarenk, hızlı dijital evrenin en dikkat çekici simgeleri de Emojiler oluyor.

İlk başta sadece eğlenceli küçük resimler gibi görünen bu semboller, aslında sessiz sedasız kendi aramızda yepyeni bir iletişim biçimi mi yaratıyor? Klavyemizin bir köşesinde duran o emojiler...

İnsandan daha zeki bir varlık fikri bütün din dünyasında açık görüşlülükle tartışılan ama bir o kadar da endişe yaratan bir düşünce. İlahiyat dünyası, sadece güncel yaşamı kontrol etmesinin ötesinde, YZ’nin insanın manevi dünyasını da kontrol etmesinden kaygı duyuyor. Özellikle kutsal kitaplar ve uygulamalar hakkında YZ’ye veri yüklenirken sorumlu davranılmasının önemine dikkat çekiyor.

Ancak ne kadar sorumlu da davransak tehlikeni...

Ortaçağ felsefecileri daha çok her şeyin kaynağı ve ilk neden gibi kavramlar üzerine düşünmüşlerdir. Yaratıcılık yalnızca Tanrı’ya özgü bir nitelik olarak kabul edilir ve insanın bu özelliği göz ardı edilir. İnsanın sanatsal faaliyetleri ancak Tanrı’nın kudretini açığa çıkarmak için vardır.

Sanatta yaratıcılık esas olarak Rönesans Dönemi ile başlar. Rönesans sanatı insan odaklıdır ve insan keşfedildikçe yaratıcı gücü de açığa çıkar...

1970'lerin Türkiye'sinde Oğuz Atay yalnızlığını Tutunamayanlar’la yazıya döktü. İlk yıllarında belki biraz sıra dışı olmasından dolayı eser çok dikkat çekmedi. Ancak O gün unutulma korkusu yaşayan Atay'ı bugün Dünya tanıyor. Ölümünün 25. yılında, Unesco tarafından seçkin edebiyat eserleri listesine seçilen Tutunamayanlar aslında hepimizin cebinde taşıdığı bir yarayı anlatıyor.. Anlaşılamamak.

Bilinç zamanla değişirken, yalnızlık ka...

Güzel bir hayat yaşadım diyebilmek için geçmişe çok az pişmanlıklarla bakabilmek gerekiyor. Geçmişten gelen heyecanımız yaşlılığımıza aynı canlılıkla akıyorsa hayatı bir bütün olarak mutlu yaşadığımızı söyleyebiliriz.

Ancak yaşlılığımızı kötü yaşıyorsak gençliğimizi gerçekte kötü değerlendirmişizdir. Hayatımızın tecrübe kazandığımız yılları başarılarla dolu olsa da ardından gelen yaşlılık sıkıntılarla doluysa bu bazı şeyleri yanlış...

Değişmeyen tek şey değişimin kendisi mi yoksa kendimizin değişmediğini sanmamız mı? Neden hep başkalarının değiştiğini düşünürüz ya da "Ben değil, dünya değişsin" deriz?

İnsanın en büyük yanılsamalarından biri, kendisinin sabit kaldığı, her şeyin değiştiği düşüncesiyle kurduğu o büyük illüzyon.

Hepimiz şu cü...

Çevremize baktığımızda kullandığımız en basit nesneden en karışığına, bir kalemden yapay zekaya kadar bütün teknolojiler önce zihnimizde doğmuştur. Modern insanın tarihinde başardığımız her şeyin altında önce düşünce vardı. Hayal ettik, zihnimizde geometrik şekillerle tasarladık ve gerçeğe dönüştürdük.

Bugün gördüğümüz ve dokunduğumuz her şey bir za...

Türk tarihinde en önemli kırılma anlarından biri, Türklerin Anadolu'ya gelmesidir. Osmanlı Beyliği'nin Bizans'la komşu olması da bir başka kırılma anı olarak görülebilir. Fatih Sultan Mehmed, İstanbul'u alarak Osmanlı Devleti'ni bir imparatorluk haline getiren ve Türklerin Anadolu'yu yurt edinmesine katkı sunan en önemli Türk Büyüklerindendir.

Anadolu, Doğu'nun ve Batı'nın birleştiği yer, kıtaların buluştuğu stratejik topraklardır....

Yaşadığımız dünyayı ne kadar iyi tanıyoruz, hiç düşündünüz mü? Ya da Dünyamızın en gizemli yerleri neresi diye sorsam kaçımız denizler diye cevap verir? Çoğumuzun aklına ilk olarak karalar geliyor olabilir, ama ya denizler?

Belki de ulaşamayacağımızı düşündüğümüz yerleri merak etmekten vazgeçmemiz böyle düşünmemize sebep oluyor. Ya da denizleri sadece üstü gibi görüp, derinliklerini keşfe değer bulmuyoruz. Belki de karalar gibi den...

II. Dünya Savaşı, özellikle Soğuk Savaş sonrası kuşaklar için hayal gücünün ötesinde bir trajedidir. Bu kader savaşından çıkarılacak en önemli derslerden biri, bireylerin davranışlarından genelleme yapmanın yanlış olduğudur.

İnsanın karmaşık doğası, onu anlamamızı neredeyse imkansız kılar. Katlandığı acılar, hatta alçalmasının uç noktaları, doğasındaki en kötü yanların yanı sıra en iyi yanları da ortaya çıkarabilir. Tıpkı 2. Dünya ...

İnsanın yaratıcı tarafı onun tanrısal yönünü yansıtıyor. Bu dünyada çok kısa zamanda yarattığımız medeniyet, Tanrı’nın kendi zaman ölçeğinde dünyayı 6 günde yaratmasına benzemiyor mu?

Bugün yapay zeka, teknolojide geldiğimiz son nokta; belki de tek başımıza ürettiğimiz son teknoloji. Bundan sonraki teknolojileri, muhtemelen yeni ortağımız yapay zekayla birlikte üreteceğiz. Yapay zekanın bu oyun değiştirici özelliği, bizi Tanrı’ya d...

Her yıl 01 Şubat-01 Mart tarihleri arasında ABD’de, Afro Amerikalılar, Siyah Tarihi Ayı’nı kutlarlar. Şubat ayı boyunca bir tema çerçevesinde siyahilerin topluma yaptıkları katkılar anlatılır. Bu yılki tema, Afro Amerikalıların çalışma hayatındaki başarılarını kapsıyor.

Siyah Tarihi Ayı’nın Dünya’nın 1 numaralı ülkesinde kutlanması, tüm dünyada ırkçılık ve ayrımcılık konusunda farkındalığın artmasına neden oluyor.   

Bugün Dünya’da...