À propos

À propos

Pismo to aż i zaledwie 96 stron. Czujesz niedosyt po jego lekturze? Chciałabyś lub chciałbyś doczytać, dosłuchać bądź dooglądać coś à propos przewodniego tematu ostatniego numeru? Nazywam się Zuzanna Kowalczyk i co miesiąc będę polecać książki, filmy i podcasty – ogólnie teksty kultury – które uzupełniają kontekst i poszerzają perspektywę. Dla ciekawych świata i lubiących drążyć głębiej. Do posłuchania i poczytania.

Episodes

April 18, 2024 5 mins
Z pewnością znacie to zdanie: „Na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki”. Ten cytat z napisanego w 1789 roku listu Benjamina Franklina do Jeana-Baptiste’a Le Roy przypomina się regularnie, gdy przychodzi czas wyborów lub rozliczeń PIT-ów.

Wtedy też powracają echa odwiecznej dyskusji o tym, czy płacimy zbyt niskie, czy zbyt wysokie podatki (jako że mało kiedy padają w niej głosy, że płacone podatki są w sam raz). Jest to przede...
Mark as Played
Na pewno to znacie: „sukces to 1 procent talentu i 99 procent ciężkiej pracy”. Zdanie to raz przypisuje się Albertowi Einsteinowi, kiedy indziej – Thomasowi Edisonowi. Niezależnie jednak od tego, który z nich wypowiedział te słowa jako pierwszy, obu uznajemy za genialnych. Tylko właśnie: genialnych, czyli jakich? Czy na pewno przede wszystkim „ciężko pracujących”?

O tym, polecając teksty kultury, opowiada Zuzanna Kowalczyk.

Tekst uka...
Mark as Played
January 23, 2024 5 mins
Tempo rozwoju technologii mających wydłużać ludzkie życie nie zwalnia nas co prawda z konieczności dbania o zdrowie i życiowy balans, ale wspiera – i będzie wspierać coraz mocniej – ich niedobory w nieoczekiwanym dotąd stopniu. Tylko czy to aby na pewno kierunek zmian, jakiego potrzebujemy? Czy długie życie to zawsze dobre życie?

O tym, polecając teksty kultury, opowiada Zuzanna Kowalczyk.

Tekst ukazał się w styczniowym (01/2024) num...
Mark as Played
December 20, 2023 31 mins
A co gdyby to przyjaźnie, a nie małżeństwa, stały się centrum naszego życia? Takie pytanie stawia w tytule swojego artykułu dla magazynu „The Atlantic” dziennikarka Rhaina Cohen/ Pokazując, jak bardzo w ostatnich dekadach zmienił się społeczno-kulturowy (a w niektórych krajach również prawny) obraz tego, co rozumiemy pod pojęciem związku romantycznego, Cohen zastanawia się, jak to możliwe, że „pomimo tych wszystkich przemian nie zm...
Mark as Played
November 23, 2023 26 mins
Szóstego czerwca 1971 roku zachodnioniemiecki magazyn „Stern” opublikował jedną z najgłośniejszych okładek w historii. Serię zdjęć różnych – w tym znanych publicznie – kobiet przecinał żółty pasek z napisem Wir haben abgetrieben! – „Miałyśmy aborcję!”. Trudno uwierzyć, że pół wieku później znajdujemy się w Polsce w sytuacji, gdy podobne gesty są koniecznością.
O tym, polecając teksty kultury, opowiadam w podcaście À propos praw rep...
Mark as Played
November 15, 2023 26 mins
Dlaczego Indie to jeden z najbardziej zróżnicowanych wewnętrznie krajów świata? W jak dużym stopniu opieramy swoje wyobrażenia o tym kraju na zlepku stereotypów i rażących uproszczeń, a w jakim znane nam obrazy trafnie odzwierciadlają złożoną, hinduską rzeczywistość? Z czego biorą się w Indiach wyjątkowo głębokie nierówności społeczne i radykalne formy wykluczeń? I w jakim kierunku oraz w jakich obszarach Indie doznają dziś najwięk...
Mark as Played
October 10, 2023 24 mins
Co nas uwodzi w kunszcie? Czemu kunszt zachwyca i jak się go osiąga? Czy kunszt zawsze oznacza bezgraniczne poświęcenie dla sztuki, umiejętności, rzemiosła? Jakie są kulisy jego wykuwania i czy jesteśmy w stanie zdefiniować geniusz? O tym wszystkim opowiadam w odcinku A propos kunsztu, polecając następujące teksty kultury:
Mark as Played
September 19, 2023 24 mins
800 702 222 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
22 484 88 01 – Antydepresyjny Telefon Zaufania Fundacji Itaka
116 123 – Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym
116 111 – Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży
To bezpłatne numery telefonów pomocowych. Jeśli komuś się wydaje, że powtarzanie tych cyfr przy okazji rozmowy o zdrowiu psychicznym jest przesadą, przypomnę (za Światową Organizacją...
Mark as Played
August 22, 2023 24 mins
Wschodnioznawca i socjolog Jakub Rybicki w swoim wystąpieniu na konferencji TEDx powiedział: „Podróże kształcą, ale bywa też, że zubażają. (…) Zakładamy, że podróże nas wykształcą same z siebie, że nie musimy w to wkładać wysiłku. [To nieprawda] – musimy”. Ten „wysiłek” wymaga jednak coraz większej stanowczości. Bez jego podjęcia istnieje bowiem wysokie ryzyko zadeptania świata do cna. A przecież można inaczej.



O tym, polecając teks...
Mark as Played
July 19, 2023 22 mins
„Rzeki dają nam nie tylko wodę. Płyną przez nasze życie, tak jak przez wszystkie krainy na Ziemi. Ale odkąd potrafimy je okiełznać, czy nie przestaliśmy ich należycie szanować?” – pyta narrator monumentalnego filmu Rzeka, Willem Dafoe, przy akompaniamencie Australijskiej Orkiestry Kameralnej i muzyki zespołu Radiohead.

W podcaście À propos rzek, polecając teksty kultury, opowiadam nie tylko o dokumencie autorstwa Jennifer Peedom.

Zu...
Mark as Played
May 31, 2023 32 mins
W jaki sposób buduje się w otwarte, równe społeczeństwo? Dlaczego inkluzywność jest tak potrzebna w życiu społecznym i na czym polega w praktyce? Jak włączać tych, którzy latami byli dyskryminowani i przeoczani? Jak budować prawdziwie zapraszające warunki do rozmowy i budowania wspólnego świata? Jakie korzyści płyną z inkluzywności? I gdzie może nas zaprowadzić jej brak?

O tym wszystkim, polecając teksty kultury, opowiadam w podcaś...
Mark as Played
April 25, 2023 35 mins
Czy jesteśmy w stanie sobie wyobrazić, jak będzie wyglądał świat za kilka dekad? W jaki sposób wizje przyszłości kształtują teraźniejszość i jakiego typu lęki oraz nadzieje zza nich przebijają? Czy mamy jeszcze szansę zapobiec najgroźniejszym scenariuszom? A jeśli tak – to w jaki sposób?

O tym wszystkim, polecając teksty kultury, opowiadam w podcaście À propos przyszłości.

--------------

Partnerem podcastu jest Centrum Sztuki Dzieck...
Mark as Played
March 16, 2023 30 mins
Czym jest dobry przekład i po czym go rozpoznać? Z czym łączy się praca translatorska i jak postrzegają ją sami tłumacze i tłumaczki? Dlaczego tak długo autorzy przekładów pozostawali w cieniu, a jak ich rola zmienia się obecnie? W jaki sposób można się mocniej uwrażliwić na przekład – a przez to w ogóle na literaturę? O tym wszystkim, polecając teksty kultury, opowiadam w podcaście À propos przekładu.

---------------

Partnerem podc...
Mark as Played
February 24, 2023 25 mins
Gdy Swietłana Aleksijewicz siadała do pisania jednej ze swoich najbardziej znanych książek – „Wojna nie ma w sobie nic z kobiety” – towarzyszył jej jasny cel. „Napisać taką książkę o wojnie, żeby niedobrze się robiło na samą myśl o niej, żeby sama myśl była wstrętna. Szalona”. Listę ważnych tytułów „à propos wojny” można kontynuować bez końca. Ale wszyscy się chyba zgodzimy, że mimo tak bogatego zbioru okołowojennych dzieł wojny i ...
Mark as Played
January 27, 2023 33 mins
Na czym polega bogactwo i różnorodność kultury żydowskiej? Gdzie jej szukać w Polsce? W jakich aspektach i formach kultura ta przenika się z kulturą polską i dlaczego relacja ta jest tak mocna, a jednocześnie problematyczna? Na czym polega złożoność narracji o Izraelu? I od jakich przykładów literatury żydowskiej – a jakich literatury o kulturze żydowskiej – warto zacząć, chcąc poznać tę kulturę lepiej? O tym wszystkim polecając te...
Mark as Played
December 21, 2022 21 mins
Ilekroć zaistnieje we wszechświecie jakaś ewentualność, z naszego świata pączkują nowe, równoległe światy, w których ziszczają się wszystkie możliwe warianty danego zajścia. Koncepcję wieloświatów przybliżam w podcaście À propos.

Zapraszam!
Zuzanna Kowalczyk

----

Dla słuchaczy podcastu À propos przygotowaliśmy kod zniżkowy na dostęp online do Pisma. Wejdź na magazynpismo.pl/prenumerata i wpisz na dole strony kod: APROPOS, skorzystaj z ...
Mark as Played
December 6, 2022 27 mins
Dlaczego słyszymy i mówimy dziś o Niemczech głównie w kontekście politycznym? W jaki
sposób historia wpływa na tożsamość narodu i jak można przepracowywać zbiorową traumę, kultywując pamięć o trudnych doświadczeniach? Co inspiruje dziś niemiecką kulturę? I w jakim stopniu prawdziwe są twierdzenia o niemieckiej otwartości na wszelką inność? O tym wszystkim opowiadam w odcinku A propos Niemiec, polecając co przeczytać, co obejrzeć i c...
Mark as Played
November 24, 2022 22 mins
Skąd się biorą biorą współczesne wojny kulturowe? W jaki sposób nasze mózgi formułują sądy moralne i jak ten proces przeszkadza nam w prowadzeniu dialogu z tymi, którzy nie podzielają naszego światopoglądu? Jak znaleźć wspólny język ponad podziałami? O tym wszystkim polecając teksty kultury, opowiadam w odcinku podcastu À propos przełamywania polaryzacji.

Zapraszam!
Zuzanna Kowalczyk

Kod na roczny dostęp do „Pisma” za 99 zł (zamiast ...
Mark as Played
November 9, 2022 23 mins
Jak to się stało, że Japonia zawładnęła zachodnimi wyobrażeniami o tzw. Dalekim
Wschodzie? Na czym polega problem orientalizacji i egzotyzacji Azji Wschodniej? Skąd w
japońskiej kulturze tak silny rozdźwięk pomiędzy tradycją a progresywizmem? W jaki sposób
japońska estetyka łączy się z filozofią? I na czym polega jej „kojący ekscentryzm”? O tym
wszystkim opowiadam w odcinku A propos Japonii, polecając takie teksty kultury, jak:

- książk...
Mark as Played
October 19, 2022 29 mins
Trudno w to uwierzyć, a jednak – jednym z haseł, które nie schodzi w ostatnich miesiącach z ust, jest równie przebojowe, co jednoznaczne (przypisuje mu się co najmniej pięć różnych definicji) słowo „geopolityka”. Splot polityki i geografii (czyli takich okoliczności, jak dostępne zasoby czy ościenni sąsiedzi danego terytorium) nie jest nową perspektywą w badaniu globalnych zależności i konfliktów. Czym wytłumaczyć rosnącą ostatnio...
Mark as Played

Popular Podcasts

    Current and classic episodes, featuring compelling true-crime mysteries, powerful documentaries and in-depth investigations.

    Death, Sex & Money

    Anna Sale explores the big questions and hard choices that are often left out of polite conversation.

    Stuff You Should Know

    If you've ever wanted to know about champagne, satanism, the Stonewall Uprising, chaos theory, LSD, El Nino, true crime and Rosa Parks, then look no further. Josh and Chuck have you covered.

    Crime Junkie

    If you can never get enough true crime... Congratulations, you’ve found your people.

    Start Here

    A straightforward look at the day's top news in 20 minutes. Powered by ABC News. Hosted by Brad Mielke.

Advertise With Us
Music, radio and podcasts, all free. Listen online or download the iHeart App.

Connect

© 2024 iHeartMedia, Inc.