Listy z XX wieku
Subskrybuj podcasty Ośrodka KARTA oraz odwiedź księgarnię www.ksiegarnia.karta.org.pl, gdzie znajdziesz najlepszą literaturę faktu XX i XXI wieku – w tym listy, wspomnienia i dzienniki – czyli najciekawsze zapisy bezpośrednich świadków historii. Podcast dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Kultura w sieci”.
Episodes
October 30, 2020 • 16 mins
Jerzy Konrad Maciejewski (1899–1973) do udziału w wojnie polsko-ukraińskiej zgłosił się na ochotnika w wieku zaledwie 19 lat. Walczył w 19. Pułku Odsieczy Lwowa. Regularnie wysyłał listy do rodziny, w których otwarcie opisywał zarówno wydarzenia wojenne, jak i życie na tyłach frontu, np. to, jak żołnierze traktują ludność cywilną.
Listy czytał: Jakub Wesołowski
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: Agnieszka Knyt
Nagranie i mont...
Listy czytał: Jakub Wesołowski
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: Agnieszka Knyt
Nagranie i mont...
Mark as Played
October 29, 2020 • 16 mins
W październiku 1926 ukazał się pierwszy numer „Małego Przeglądu” – cotygodniowego dodatku do „Naszego Przeglądu”, największej polskojęzycznej gazety żydowskiej w dwudziestoleciu międzywojennym. Był to dodatek dla dzieci, tworzony przez nie same – do dziecięcej redakcji nadchodziły listy pisane przez ich rówieśników. Publikowano korespondencję dotyczącą pozornie błahych spraw, zgodnie z podejściem pomysłodawcy i założyciela „Małego ...
Mark as Played
October 27, 2020 • 17 mins
Zaskakujący obraz getta w Warszawie – w listach uwięzionej tam od października 1940 młodej dziewczyny, Haliny Szwambaum, pisanych do Stefanii Liliental, żyjącej wraz z synkiem po tzw. „aryjskiej” stronie miasta. W świat getta (w latach 1941–42) wprowadza nas ktoś, kto mu nie uległ, komu siłą odebrano wolność zewnętrzną, ale nie odebrano mu wolności wewnętrznej.
Listy czytała: Urszula Kosik
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: ...
Listy czytała: Urszula Kosik
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: ...
Mark as Played
October 26, 2020 • 16 mins
Listy Jana Jakubowskiego, wysyłane do najbliższych z jednostki wojskowej w latach 1969–72. Autor początkowo entuzjastycznie opisuje codzienność na służbie, jednak w późniejszej korespondencji coraz wyraźniej widać zmęczenie, zarówno psychiczne i fizyczne, totalną instytucją wojska.
Listy czytał: Jakub Wesołowski
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: Dominik Czapigo
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Listy czytał: Jakub Wesołowski
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: Dominik Czapigo
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Mark as Played
October 25, 2020 • 15 mins
Listy Ewy Wójciak, aktorki alternatywnego Teatru Ósmego Dnia, poprzez sztukę komentującego peerelowską rzeczywistość, pisane w latach 1985–86 do przyjaciół z teatru, którzy emigrowali na Zachód.
Listy czytała: Ewa Wójciak
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: Zbigniew Gluza
Nagranie: Radek Sączek, Jakub Staśkowiak
Montaż: Radek Sączek
Listy czytała: Ewa Wójciak
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: Zbigniew Gluza
Nagranie: Radek Sączek, Jakub Staśkowiak
Montaż: Radek Sączek
Mark as Played
October 23, 2020 • 17 mins
Listy studentki socjologii i młodej nauczycielki do rodziców i siostry z lat 1949–53. Późniejsza słynna profesor socjologii Hanna Świda-Ziemba (1930–2012) opisuje swoim bliskim realia nauki i pracy w stalinowskiej rzeczywistości Peerelu.
Listy czytała: Urszula Kosik
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: Dominik Czapigo
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Listy czytała: Urszula Kosik
Intro i outro: Maja Komorowska
Komentarz: Dominik Czapigo
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Mark as Played
October 23, 2020 • 10 mins
Bogdan Rostropowicz miał 16 lat, gdy wybuchło powstanie warszawskie. Od samego początku brał w nim udział, jednak pod koniec sierpnia 1944 w drodze z placu Wilsona na Stare Miasto jego oddział został rozbity przez Niemców. Bogdan wraz z kilkunastoma ocalałymi kolegami pod osłoną nocy ruszył z powrotem na Żoliborz, ale zabłądził i trafił na cmentarz Powązkowski. Aby nie trafić wprost w ręce nieprzyjaciela, spędził tam kilka dni i na...
Mark as Played
October 18, 2020 • 14 mins
Korespondencja przyjaciół między gettem i tzw. aryjską stroną miasta, pochodząca z Podziemnego Archiwum Getta Warszawskiego, utworzonego przez historyka Emanuela Ringelbluma i członków założonej przez niego tajnej organizacji „Oneg Szabat”. Zebrane przez nich dokumenty stanowią jedno z najważniejszych świadectw o zagładzie Żydów polskich. Dwie z trzech części Archiwum ukrytych na terenie getta, które udało się odnaleźć, wpisano na ...
Mark as Played
October 16, 2020 • 9 mins
Józefa Radzymińska (1921–2002), w czasie II wojny łączniczka AK, po wojnie trafiła do
Argentyny, skąd nie chciała wrócić do Polski. W liście do siostry, pisanym w Buenos Aires w 1955 roku, tłumaczy – dlaczego podjęła decyzję o emigracji.
List czytała: Urszula Kosik
Komentarz: Adam Safaryjski
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Argentyny, skąd nie chciała wrócić do Polski. W liście do siostry, pisanym w Buenos Aires w 1955 roku, tłumaczy – dlaczego podjęła decyzję o emigracji.
List czytała: Urszula Kosik
Komentarz: Adam Safaryjski
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Mark as Played
October 14, 2020 • 15 mins
Piękna historia miłosna. Bolesław Rudnicki poznał Wandę w pociągu i… zakochał się od pierwszego wejrzenia. Było lato 1938. Po wybuchu II wojny odnaleźli się w bombardowanej Warszawie i 23 września wzięli ślub. Tydzień później Bolesław trafił do obozu jenieckiego w Woldenbergu, skąd regularnie dwa–trzy razy w miesiącu, od pierwszego dnia aż do wyzwolenia w 1945 roku, wysyłał ukochanej żonie listy, z których wybór prezentujemy.
Listy ...
Listy ...
Mark as Played
October 12, 2020 • 15 mins
Listy z lat 1943–47 Haliny Cieszkowskiej (ur. 1921), w czasie II wojny łączniczki AK, do ukochanego Kazika, w 1943 roku osadzonego na Pawiaku, skąd trafił do obozu w Oświęcimiu, następnie w Mauthausen Gusen. Halina Cieszkowska od niemal 30 lat jest wolontariuszką Ośrodka KARTA.
Listy czytała: Urszula Kosik
Komentarz: Halina Cieszkowska, Dominik Czapigo
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Listy czytała: Urszula Kosik
Komentarz: Halina Cieszkowska, Dominik Czapigo
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Mark as Played
October 9, 2020 • 16 mins
Listy Stanisława Czuruka (1923–2007), urodzonego w Lwowie, przemycane z lwowskiego ciężkiego więzienia NKWD do rodziny. Czuruk trafił tam w lutym 1945 na 3,5 roku z wyrokiem 10 lat łagrów za działalność konspiracyjną. 351 grypsów, pisanych na cieniutkiej bibułce, przechowała jego matka. Znajdują się w archiwum Ośrodka KARTA.
Listy czytał: Sławomir Holland
Komentarz: Alicja Wancerz-Gluza
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Listy czytał: Sławomir Holland
Komentarz: Alicja Wancerz-Gluza
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Mark as Played
October 7, 2020 • 14 mins
Listy Anny Milicer-Sikory, która w 1940 roku z dzieckiem wyruszyła spod Warszawy do dalekiej Azji, gdzie jej mąż współpracował z japońskim wywiadem. W korespondencji wysyłanej do rodziny w Polsce notowała spostrzeżenia dotyczące życia i zwyczajów w obcym kraju. Listy babci uzupełnia komentarzem jej wnuczka – zajmująca się historią rodziny.
Listy czytała: Urszula Kosik
Komentarz: Justyna Kadłubiska-Duthel
Nagranie i montaż: Radek Są...
Listy czytała: Urszula Kosik
Komentarz: Justyna Kadłubiska-Duthel
Nagranie i montaż: Radek Są...
Mark as Played
October 5, 2020 • 12 mins
Korespondencja z rodzicami z połowy lat 80. Zbigniewa Gluzy, założyciela Ośrodka KARTA
i redaktora naczelnego kwartalnika „Karta”, aresztowanego w marcu 1985 za podziemną
działalność opozycyjną i osadzonego w areszcie śledczym na Mokotowie.
Listy czytał: Sławomir Holland
Komentarz: Zbigniew Gluza
Nagranie i montaż: Radek Sączek
i redaktora naczelnego kwartalnika „Karta”, aresztowanego w marcu 1985 za podziemną
działalność opozycyjną i osadzonego w areszcie śledczym na Mokotowie.
Listy czytał: Sławomir Holland
Komentarz: Zbigniew Gluza
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Mark as Played
October 2, 2020 • 18 mins
Serdecznie zapraszamy do wysłuchania premierowego odcinka, w którym fantastyczna aktorka Maja Komorowska czyta „Listy z zesłania” – korespondencję rodziny Dzierżanowskich wysyłaną z Kazachstanu do bliskich w Polsce.
Listy czytała: Maja Komorowska
Komentarz: Agnieszka Knyt
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Listy czytała: Maja Komorowska
Komentarz: Agnieszka Knyt
Nagranie i montaż: Radek Sączek
Mark as Played
Popular Podcasts
Current and classic episodes, featuring compelling true-crime mysteries, powerful documentaries and in-depth investigations.
Anna Sale explores the big questions and hard choices that are often left out of polite conversation.
If you've ever wanted to know about champagne, satanism, the Stonewall Uprising, chaos theory, LSD, El Nino, true crime and Rosa Parks, then look no further. Josh and Chuck have you covered.
If you can never get enough true crime... Congratulations, you’ve found your people.
A straightforward look at the day's top news in 20 minutes. Powered by ABC News. Hosted by Brad Mielke.